Erfrecht en Erfbelasting
Het nieuwe Europese erfrecht
Vanaf augustus 2015 hebben we in Europa te maken met een nieuwe regeling van het erfrecht. Deze nieuwe Europese Erfrechtverordening bepaalt voortaan welk nationaal erfrecht van toepassing is op een nalatenschap die zich over meerdere landen uitstrekt. De nieuwe hoofdregel is dat het erfrecht van het land waar de overledene zijn laatste “gewone verblijfplaats” had van toepassing is op diens nalatenschap. Op deze regel bestaat één uitzondering, namelijk wanneer de overledene in zijn testament heeft laten opnemen dat het erfrecht van het land van zijn nationaliteit dient te worden toegepast en niet het erfrecht van het land van zijn “gewone verblijfplaats”. Een Nederlander die in Spanje woont kan er dus voor kiezen om het Nederlandse erfrecht van toepassing te verklaren op zijn volledige nalatenschap door deze rechtskeuze in zijn testament op te nemen. Doet hij dit niet, dan is het Spaanse erfrecht van toepassing op zijn gehele vermogen, ook op het deel van het vermogen dat zich in Nederland (of elders in Europa) bevindt. En dat kan juridisch én fiscaal heel nadelig uitpakken voor de overblijvende partner en de kinderen. Ook een Nederlander die niet in Spanje maar in Nederland woont en bijvoorbeeld alleen een vakantiewoning in Spanje bezit, doet er heel verstandig aan om een keuze voor het Nederlands erfrecht te maken. Er zijn namelijk situaties denkbaar waarin de rechtspositie van de langstlevende partner ernstig in het gedrang kan komen indien er in het testament geen keuze voor het Nederlands erfrecht is opgenomen. Zowel voor een resident als voor een niet-resident is een keuze voor het Nederlandse erfrecht daarom sterk aan te bevelen, omdat het Nederlandse erfrecht veel meer mogelijkheden biedt dan het Spaanse erfrecht om de afwikkeling van een nalatenschap af te stemmen op iemands persoonlijke wensen en omstandigheden. In dit verband is ook het laten opmaken van een Nederlands testament in plaats van een Spaans testament de beste optie. Alleen een Nederlandse notaris heeft de expertise in huis om een testament volledig volgens de (uitgebreide) mogelijkheden van het Nederlandse erfrecht op te stellen.
De erfbelasting
De nieuwe Europese Erfrechtverordening bepaalt weliswaar welk nationaal erfrecht van toepassing is op een internationale nalatenschap, maar heeft geen enkele zeggenschap over het belastingsysteem dat bijvoorbeeld in Spanje of in Nederland wordt toegepast. Men kan in een testament dus wel een keuze maken voor het Nederlandse erfrecht, maar men kan niet kiezen voor de Nederlandse erfbelasting in plaats van de Spaanse. Als een Nederlander komt te overlijden die bezittingen in Spanje heeft, zal er in Spanje altijd erfbelasting moeten worden betaald. Bovendien kan Spanje zelf bepalen op welke manier deze Spaanse nalatenschap wordt belast. Sterker nog, in Spanje kunnen nalatenschappen op verschillende manieren worden belast. Naast een landelijke regeling die soms van toepassing is, bestaan er ook veelvuldig toegepaste regionale regelingen waarbij iedere zelfstandige regio (Comunidad Autónoma) in zekere zin zelf kan uitmaken hoe er wordt omgegaan met tarieven, vrijstellingen en kortingen. Een tamelijk ondoorzichtig systeem voor iemand die niet thuis is in het Spaanse fiscale erfrecht!
Daarom is het zaak om de fiscale afwikkeling van een nalatenschap vanaf het eerste begin deskundig te laten begeleiden, zodat tijdig en via een op maat gesneden testament de juiste voorzieningen kunnen worden getroffen. Helaas komt het maar al te vaak voor dat een erflater in de veronderstelling is dat zijn nalatenschap ook in fiscaal opzicht goed geregeld is, terwijl de erfgenamen later te maken krijgen met grote fiscale tegenvallers in Spanje. Vaak is de oorzaak van deze onjuiste inschatting te wijten aan het feit dat het testament wel de Nederlandse zaken afdoende regelt, maar geen recht doet aan de specifieke Spaanse aspecten van een nalatenschap. Een Nederlandse notaris is bij uitstek deskundig op het gebied van het Nederlandse erfrecht en de Nederlandse erfbelasting, maar niet op het gebied van het Spaanse erfrecht en de fiscale regelgeving in de betreffende Comunidad. Hetzelfde geldt natuurlijk voor de Spaanse notaris als het gaat om het Nederlandse erfrecht en de Nederlandse fiscale wetgeving.
Een deskundige begeleider kan zowel erflaters als Nederlandse en Spaanse notarissen adviseren bij het opstellen of aanpassen van internationale testamenten. Het testament moet zodanig worden opgesteld dat enerzijds gebruik wordt gemaakt van de ruime mogelijkheden die het Nederlandse erfrecht kent en anderzijds moet er optimaal gebruik kunnen worden gemaakt van de fiscale faciliteiten die in de betreffende Comunidad mogelijk zijn. Een goede afstemming kan zomaar tienduizenden euro’s aan erfbelasting schelen
Neem contact met mij op
111-D
